Functieanalyse en betekenisanalyse: van frustreren naar makkelijk(er) leren
De stap van theorie naar praktijk wat betreft de faba’s is groot. De theorie is complex, er zijn veel afkortingen en het kost inspanning om een weg te vinden in het toepassen van deze kennis binnen je eigen werksetting.
Ook voor mij een bekende worsteling. De strijd die ik cursisten en deelnemers zie leveren om de theorie eigen te maken, heeft mij aangezet tot nadenken over hoe de stof toegankelijker gemaakt kan worden. Dit vertaalde ik in een manier om het anderen makkelijker en beter te laten begrijpen.
In dit artikel ontdek je hoe ik dat deed en vind je een gratis download die je zeker gaat helpen.
Van frustratie…
Als docent begin ik bij elke basiscursus opnieuw vanaf nul met het uitleggen van de functieanalyses en betekenisanalyses. Dit zijn analyses die de problematiek van de client inzichtelijk maken en als basis dienen voor het opstellen van het behandelplan.
Opvallend is, dat het voor veel cursisten een aanzienlijke inspanning vereist om het theorieboek van Korrelboom en ten Broeke over geïntegreerde cognitieve gedragstherapie te lezen en te begrijpen. Het boek wordt als droog en ingewikkeld ervaren.
Niet iets wat mij trouwens verbaasde. Ik vond het ook lastig om me de theorie eigen te maken, met name door de vele afkortingen. Toen ik het de eerste keren las, was ik de begrippen waarnaar wordt verwezen nog niet machtig.
Na het herhaaldelijk herlezen van de hoofdstukken en de analyses in de praktijk toe te passen, zijn ze steeds meer gaan leven.
… naar makkelijker leren
Voor mijn cursisten wilde ik de opstap naar het boek makkelijker maken. Met filmpjes wilde ik een brug slaan tussen theorie en praktijk. Zo is de leesstof beter te begrijpen en te integreren met de kennis die je al hebt.
Dit plan werd enthousiast ontvangen door de VGCt en zelfs verder uitgebreid, door ook het model van Hermans in beeld te brengen. Door filmpjes toe te voegen aan mijn lesprogramma begrijpen cursisten de stof sneller en kunnen we ons in de les richten op de toepassing van de analyses op eigen casuïstiek. Zo leren cognitief gedragstherapeuten in opleiding de analyses makkelijker en dat is voor hen en voor mij prettig.
Bekijk hier de teaser van deze filmpjes.
Toch blijven bepaalde details maar moeilijk hangen. Zoals de plek van het archief, het wel of niet gebruiken van de SRB en nog specifieker: beschrijf je dan de S, de R, de B, of alle drie? Ook ik kan niet altijd alles onthouden en haal regelmatig mijn aantekeningen tevoorschijn om het weer even op te zoeken. Want hoe zat het ook alweer?
Op zoek naar een betere oplossing…
Ik moet eerlijk toegeven, het frustreert me ook wel. Dat mijn cursisten, deelnemers van mijn workshops en ikzelf ons moeten vastbijten in notaties, tekentjes en associaties. Terwijl we eigenlijk hulpverleners zijn die ons bezig willen houden met de uitvoering van interventies in de praktijk. Een heel belangrijk model, dat door de complexiteit te veel tijd en energie kost. Dat moet toch anders kunnen?
Omdat ik zo vaak de analyses ‘moet’ uitleggen (daar kies ik natuurlijk zelf voor en doe ik met veel plezier), denk ik ook steeds na over hoe ik dat op een meer effectieve en prettige manier kan doen. Daarnaast wil ik het mijzelf ook graag makkelijker maken, zodat ik me kan bezighouden met wat er voor mij toe doet: de zorg voor onze cliënten.
Visueel hulpmiddel (gratis download)
Daarom vroeg ik tekenaar Ymke om de ingewikkelde theorie op een visueel aantrekkelijke manier in beeld te brengen. We kwamen uit op een stroomdiagram, waarin je in één oogopslag ziet hoe je je analyse kunt vormgeven. Zo hoef je minder lang stil te staan bij alle keuzemogelijkheden en kun je je meer richten op de inhoud.
De infographic vat de meeste regels visueel samen. Natuurlijk zijn er uitzonderingen op de regels, maar dit kan wel een mooi opstapje zijn om de faba’s sneller in de vingers te krijgen, ze beter te begrijpen en ze vaker toe te passen in de praktijk.
Ben je benieuwd naar de infographic? Je download ’m hier.
Verdiepende kennis
Wil je meer weten over de toepassing van de infographic? In mijn e-learning en workshops vertel ik je er meer over.
Voor mij is het de uitdaging om de ingewikkeldheid van de faba’s te verkleinen voor cognitief gedragstherapeuten (i.o.), supervisoren en mijzelf, zodat ze praktischer toepasbaar worden in de praktijk.
Mijn oplossingen daarvoor deel ik graag met je. Want als hulpverlener is onze core business het helpen van mensen met psychische klachten. Op een manier die zo effectief en efficiënt mogelijk is. De faba’s helpen daarbij. Ik hoop een beetje te kunnen helpen in het beter begrijpelijk maken van de analyses. Zo kan ik mijn vakgenoten ondersteunen in het vaker toepassen van de faba’s in de praktijk😊!